بررسی اثر مقادیر و نسبتهای مختلف بذر مخلوط شبدر ایرانی و جو علوفه ای بر عملکرد، ارزش غذایی و خصوصیات رشد علوفه

اثر نسبت و مقدار بذر شبدر ایرانی در مخلوط با جو علوفه ای بر عملکرد، ارزش غذایی و خصوصیات رشد مخلوط، با استفاده از یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکدهء کشاورزی مشهد مورد مطالعه قرار گرفت . تیمارهای آزمایشی شامل پنج نسبت بذر (100 درصد، 75 درصد، 50 درصد، 25 درصد و صفر) و پنج مقدار بذر شبدر ایرانی (2، 4، 6، 8 و 10 کیلوگرم در هکتار) بود. خصوصیات کمی، زراعی و کیفی علوفهء حاصل مورد بررسی قرار گرفت . برای اندازه گیری خصوصیات کیفی (ارزش غذایی) از روش دو مرحله ای پیسین - سلولاز استفاده شد. با افزایش نسبت بذر شبدر در مخلوط، نسبت برابری زمین در کل پنج چین عملکرد مادهء خشک شبدر در چین های اول تا پنجم، نسبت عملکرد مادهء خشک شبدر در مخلوط، سهم علوفهء تولیدی چین های دوم تا پنجم از پنج چین، ارتفاع شبدر در چین های اول تا چهار و متوسط ارتفاع شبدر در چین های اول تا پنجم افزایش یافت ، و عملکرد مادهء خشک چین اول، عملکرد مادهء خشک جو، نسبت عملکرد مادهء خشک جو در مخلوط، سهم علوفهء تولیدی چین اول از پنج چین، درصد مادهء خشک چین اول و عملکرد مادهء خشک قابل هضم کاهش یافت . نسبت بذر بر عملکرد کل مادهء خشک پنج چین، و نسبت برابری زمین در چین اول، تاثیر نداشت . افزایش مقدار بذر شبدر در مخلوط سبب افزایش عملکرد کل مادهء خشک پنج چین، و نسبت برابری زمین در چین اول، تاثیر نداشت . افزایش مقدار بذر شبدر در مخلوط سبب افزایش عملکرد کل مادهء خشک پنج چین، عملکرد مادهء خشک شبدر در چین های اول تا پنجم، نسبت عملکرد ماده خشک شبدر در مخلوط، سهم علوفهء تولیدی چین های دوم تا پنجم از علوفهء کل و ارتفاع شبدر در چین دوم گردید، و سبب کاهش سهم علوفهء تولیدی چین اول از علوفه کل شد. مقدار بذر شبدر بر درصد مادهء خشک چین های اول تا پنجم، تعداد پنجه در جو، قابلیت هضم مادهء الی، ارزش هضمی، درصد پروتئین و عملکرد پروتئین تاثیر معنی داری نداشت . بالاترین عملکرد مادهء خشک در کل پنج چین (291ˆ19 تن درهکتار) بزرگترین نسبت برابری زمین در چین اول (06ˆ1) و بزرگترین نسبت برابری زمین در کل پنج چین (17ˆ1) در تیماری بود که 8 کیلوگرم در هکتار بذر شبدر با نسبت 75 درصد بذر این گیاه کاشت شده است . قابلیت هضم مادهء خشک در شبدر خالص بالاترین (43ˆ70 درصد) و در جو خالص پائین ترین (88ˆ49 درصد) بود. و در بین تیمارهای مخلوط تیماری که 8 کیلوگرم در هکتار بذر شبدر با نسبت 25 درصد بذر این گیاه کاشت شده بالاترین قابلیت هضم مادهء خشک (52 درصد)، بالاترین عملکدر مادهء خشک قابل هضم (683ˆ9 تن درهکتار)، بالاترین عملکرد پروتئین (897ˆ1 تن در هکتار) و بالاترین عملکرد مادهء خشک چین اول (630ˆ18 تن در هکتار) مشاهده گردید. بیشترین درصد پروتئین (97ˆ20 درصد) در شبدر خالص و کمترین آن (87ˆ7 درصد) در جو خالص مشاهده شد. و در بین تیمارها، مصرف 6 کیلوگرم در هکتار بذر شبدر با نسبت 100 درصد بذر این گیاه بیشترین درصد پروتئین (94ˆ21 درصد) را داشت . پائین ترین درصد فیبر خام (424ˆ5 درصد) در تیماری بود که 2 کیلوگرم در هکتار بذر شبدر با نسبت 100 درصد بذر این گیاه کاشت شده و بالاترین درصد فیبر (525ˆ25 درصد) در تیماری بود که 4 کیلوگرم در هکتار بذر شبدر با نسبت 50 درصد بذر این گیاه کاشت گردید.